d o
t o r e g . c o m
Prof. Dr. Mete ALPASLAN
Sol Ventrikül Hipertrofisi
EKG'de görülebilen anormallikler
QRS voltajında artış (daha çok 35 yaş üzerindeki hastalar için geçerlidir).
Sekonder ST segment ve T dalgası değişiklikleri
( strain paterni ).
Sol aks sapması görülebilir. Tanısal olmaktan ziyade destekleyici bir EKG bulgusudur.
QT intervalinde uzama görülebilir. Tanısal olmaktan ziyade destekleyici bir EKG bulgusudur.
Sol atriyal anormallik bulguları:
Özellikle hipertansif hastalarda P dalgası anormallikleri sık görülür. Birçok sebebe bağlı olarak görülebildiği için bu EKG bulgusu da tanısal olmaktan ziyade destekleyici bir bulgudur.
QRS süresinde (genişliğinde) uzama.
Sol ventrikül hipertrofisi için ileri sürülmüş olan voltaj kriterleri
Cornell
voltaj kriterleri.
Sokolow-Lyon
kriterleri.
Cornell voltaj kriterleri:
Erkeklerde: aVL'deki R amplitüdü + C3'teki S amplitüdü > 2.8 mV (standart EKG'de > 28 mm).
Kadınlarda: aVL'deki R amplitüdü + C3'teki S amplitüdü > 2.0 mV (standart EKG'de > 20 mm).
Sol ön fasiküler blok varsa Cornell voltaj kriterlerinin güvenilirliği azalır.
Sokolow-Lyon kriterleri (30 yaşın üzerindekilerde geçerlidir):
V1'deki S amplitüdü + C5 veya C6'daki R amplitüdü >3.5mV (standart EKG'de >35 mm).
aVL'deki R amplitüdü >1.1 mV (standart EKG'de >11 mm).
30 yaşın altındakilerde Sokolow-Lyon kriterleri sıklıkla yanılır.
Sol ventrikül hipertrofisi için diğer araştırmacılar tarafından ileri sürülmüş olan voltaj kriterleri:
RI + SIII > 25 mm (2.5 mV) (Gubner, 1943).
RI > 15 mm (1.5 mV) (Gubner, 1943).
Erkeklerde C3'deki S + aVL'deki R amplitüdleri > 28mm (2.8mV) (Casale, 1985).
Kadınlarda C3'deki S + aVL'deki R amplitüdleri > 20mm (2.0mV) (Casale, 1985).
Herhangi bir ekstremite derivasyonundaki R + S > 19mm (1.9 mV) (Romhilt, 1968).
Sol ventrikül hipertrofisinde görülebilen sekonder ST segment ve T dalgası değişiklikleri:
J noktasında çökme.
Yukarı konvex, aşağı doğru eğimli ST segment çökmesi.
Asimetrik T negatifliği.
Dal blokları varlığında sol ventrikül hipertrofisi tanısı:
Az sayıda hasta ile yapılan ilk çalışmalarda sol dal bloğu var iken sol ventrikül hipertrofisi tanısının konamayacağı ileri sürülmüşse de daha sonra, daha fazla sayıda hasta ile yapılan başka çalışmalarda sol dal bloğu var iken dahi sol ventrikül hipertrofisi tanısının konabileceği ileri sürülmüştür.
Sağ dal bloğu varlığında, sağ prekordiallerdeki (C1, C2, C3) S dalgasının amplitüdü azalacağı için sol ventrikül hipertrofisi tanısı koymak zorlaşır.
Sol ön fasiküler blok varsa Cornell voltaj kriterlerinin güvenilirliği azalır.
Herkes tarafından kabul edilmese de sol dal bloğu varlığında sol ventrikül hipertrofisi tanısı için önerilmiş kriterler
Sol atriyal anormallik.
QRS genişliğinin 160 milisaniyeden uzun olması.
C2'deki S dalgası ile C6'daki R dalgası amplitüdlerinin toplamının > 45mm (4.5mV) olması.
C2'deki S dalgası amplitüdünün en az 30 mm (3mV) olması.
C3'deki S dalgası amplitüdünün en az 25 mm (2.5mV) olması.
SII > RII.
Sağ dal bloğu varlığında sol ventrikül hipertrofisi tanısı için ileri sürülmüş olan kriterler
C1'deki S dalgasının amplitüdünün > 2 mm (0.2 mV) olması.
C5 veya C6'daki R dalgası amplitüdünün > 15 mm (1.5mV) olması.
QRS aksı -30 derecenin solunda olacak.
RI > 11mm (1.1mV).
III'deki S dalgası ile herhangi bir göğüs derivasyonundaki R/S amplitüdünün > 30 mm (3 mV) olması.
Hipertrofik kardiyomiyopati ve EKG konusuna geçmek için buraya tıklayınız.
Referans
Circulation 2009,119:e251-e261.
Chest 1971;59:174-177.
Am Heart J 1984;108:502-506.
J Electrocardiol 1984;17:157-160.
Am J Cardiol 1985;55:103-106.
EKG 1. Aort koarktasyonu ve hipertansiyonu olan bir hastanın EKG'si. C1'de P dalgasının terminal yarısının belirgin negatif ve
II'de P dalgasının ikinci yarısının belirgin (çift tepe) olması sol atriyal anormalliği göstermekte. Kronik hipertansiyona bağlı
olarak gelişen sol ventrikül hipertrofisi C4'te yüksek R dalgası ve C3'te derin S dalgası yapmış. C5 ve C6'da görülen ST segment
depresyonu ve asimetrik T negatifliği sol ventrikül yüklenme paternini (strain pattern) gösteriyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 2. Yukarıdaki EKG hipertansiyon, sol ventrikül hipertrofisi ve sol ventrikül dilatasyonu olan bir erkek hastaya ait. Sokolow
-Lyon voltaj kriterine göre C1'deki S dalgası ile C5'deki R dalgasının amplitüdlerinin toplamı >3.5 mV (35 mm) olduğunda sol
ventrikül hipertrofisi düşünülür. Bu hastadaki voltaj kriterlerine ST segment depresyonu ve asimetrik T negatifliği de eşlik edi-
yor. Ritm, atriyal fibrilasyon.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 3. Yukarıda EKG'si görülen hastanın sistemik hipertansiyonu ve koroner arter hastalığı var.
EKG'de sol ventrikül hipertrofisi ve sol atriyal anormallik izleniyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 4. Yukarıda EKG'si görülen hastanın sağ sürrenal bezinde adenom ve uzun süredir olan sistemik arteriyel hipertansiyonu
var. Kan basıncı regülasyonu ancak dört antihipertansif ilaç ile sağlanabilmiş. Yine de göğüs derivasyonlarında voltaj artışı yok.
Öte yandan Gubner tarafından 1943 yılında tanımlanmış olan ekstremite elektrodları voltaj kriterine göre I'deki R dalgası ile
III'deki S dalgasının amplitüdlerinin toplamının >2.5 mV (25 mm) olması sol ventrikül hipertrofisini düşündürüyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 5. Yukarıdaki EKG, kronik sistemik arteriyel hipertansiyonu olan 40 yaşındaki bir hastaya ait. Sokolow-Lyon voltaj kriterle-
rine göre C1 veya C2'deki S dalgası ile V5 veya V6'daki R dalgası amplitüdlerinin toplamı >3.5 mV (35 mm) olması sol ventrikül
hipertrofisini düşündürüyor. Bu hastada sol ventriküler yüklenme örneği yok.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 6. Yukarıdaki EKG, kronik hipertansiyonu ve ekokardiyografide yaygın sol ventrikül hipertrofisi olan orta yaşlı bir hastaya
ait. Koroner arterleri normal olan bu hastanın EKG'sinde görülen asimetrik T negatiflikleri nin iskemi ile ilgisi yok.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 7. Ekokardiyografide septal sol ventrikül hipertrofisi tespit edilen hastanın EKG'sinde sağ dal bloğu mevcut. Sol ventrikül
hipertrofisini destekleyen EKG bulguları, C1'deki S amplitüdünün 2 mm'den (0.2mV) büyük olması ve C5'deki R amplitüdünün
> 15mm (1.5mV) olmasıdır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 8. Mitral darlığı ve sistemik arteriyel hipertansiyonu olan bu hastanın ekokardiyografisinde yaygın sol ventrikül hipertrofisi
saptandı. EKG'si sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 9. Koroner arter hastalığı nedeniyle koroner bypass ameliyatı geçirmiş olan hipertansif bir hastanın EKG's yukarıda görü-
lüyor.Sağ dal bloğu varlığında sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu EKG bulguları izleniyor. Ekokardiyografide de konsantrik
(yaygın) sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 10. Koroner arterleri normal olan hipertansif kadın hastanın EKG'sinde anterolateralde T negatifliği ve V4-V6'da upsloping
(yükselen) ST segment çökmesi izleniyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 11. Yukarıdaki EKG, koroner arterleri normal olan 51 yaşındaki hipertansif bir kadına aittir. Gubner ekstremite elektrodları
voltaj kriterine göre I'deki R dalgası ile III'deki S dalgasının amplitüdlerinin toplamının >2.5 mV (25 mm) olması sol ventrikül
hipertrofisini düşündürüyor. Bu hastada sol ventrikül hipertrofisi EKO (ekokardiyografi) ile doğrulandı.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 11. Yukarıdaki EKG, koroner arterleri normal olan 51 yaşındaki hipertansif bir kadına aittir. Gubner ekstremite elektrodları
voltaj kriterine göre I'deki R dalgası ile III'deki S dalgasının amplitüdlerinin toplamının >2.5 mV (25 mm) olması sol ventrikül
hipertrofisini düşündürüyor. Bu hastada sol ventrikül hipertrofisi EKO (ekokardiyografi) ile doğrulandı.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 12. Yukarıdaki EKG, koroner arterleri normal olan 56 yaşındaki hipertansif bir erkeğe aittir.
1 mm'den az ST çökmesi , negatif T dalgaları ve U dalgaları görülüyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 13. Yukarıdaki EKG, ekokardiyografi ile doğrulanmış yaygın sol ventrikül hipertrofisi bulunan 46 yaşındaki hipertansif bir
erkeğe aittir. Sağ dal bloğu ve sol ön fasiküler blok izleniyor. Ayrıca, Gubner kriterine göre bu EKG'de sol ventrikül hipertofisi
örneği de var.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 14. Yukarıdaki EKG, kontrolsüz hipertansiyon nedeniyle ekokardiyografide septal hipertrofisi bulunan kronik hipertansif
bir hastaya aittir. Gubner kriterine göre I'deki R amplitüdünün > 15 mm (> 1.5 mV) olması sol ventrikül hipertrofisini
düşündürüyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 15. Yukarıdaki EKG, daha önce koroner anjiyografi yapılmamış olan 77 yaşındaki bir kadına aittir.
Geçirilmiş infarktüs bulgusu yok. Ekokardiyografide sol ventrikül hipertrofisi mevcut ancak EKG'de belli olmuyor.
RBBB varlığında EKG ile sol ventrikül hipertrofisi tanısı koymak zorlaşır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 16. Koroner arterleri normal, aort ve mitral kapakları protez olan 42 yaşındaki bir dilate kardiyomiyopati hastasının EKG'si.
Voltaj artışı ile beraber lateraldeki ST çökmesi ve asimetrik T negatifliği sol ventriküler yüklenmeyi (strain pattern) gösteriyor.
Ritm atriyal fibrilasyon.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 17. Yukarıdaki EKG hipertansif bir kadına ait. Akut pulmoner emboli nedeniyle 4 gün önce senkop geçirmiş.
EKG'de akselere junctional ritm izleniyor. Kalp hızı (ventrikül hızı) 83/dakika civarında. Ayrıca ektopik atriyal taşikardi de var.
Atriyum hızı 165/dakika civarında.P dalgaları ile QRS kompleksleri arasında birebir ilişki yok, P'ler QRS'lerin içine girip çıkıyor:
AV tam blok. Kronik hipertansif olan bu hastanın EKG'sinde sol ventrikül hipertrofisini düşündüren voltaj yüksekliği de var.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 18. Yukarıdaki EKG, 17 yıldır hipertansiyonu olan 49 yaşındaki diyabetik bir erkeğe aittir.
EKOkardiyografide yaygın sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
Bu EKG, hem Gubner hem de Cornell voltaj kriterlerine göre sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 19. Yukarıdaki EKG, AtriyoVentriküler Kanal Defekti (AVCD/AVSD) için opere edilmiş olan 4 yaşındaki bir çocuğa aittir.
Hastaya ayrıca protez mitral kapak implantasyonu da yapılmıştır.
EKOkardiyografide sol ventrikül dilate olarak izlenmiş.
EKG'de sağ dal bloğu ile beraber sol ventrikül hipertrofisi bulguları mevcut.
Bu EKG, pediatrik kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 20. Yukarıdaki EKG, görünürde sağlıklı olan 8 yaşındaki zayıf bir çocuğa aittir.
Vücut kütle indeksi düşük olan çocukların EKG'sinde yüksek voltaj görülmesi normal varyant olabilir.
Bu EKG, pediatrik kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 21. Yukarıdaki EKG, görünürde sağlıklı olan 11 yaşındaki zayıf bir erkeğe aittir. EKOkardiyografisi normaldir.
Vücut kütle indeksi düşük olan bireylerin EKG'sinde yüksek voltaj görülmesi normal varyant olabilir.
Bu EKG, pediatrik kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 22. Yukarıdaki özet EKG, EKOkardiyografisi normal olan 14 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Sokolow-Lyon kriterleri, gençlerin çoğunda pozitif olduğu için, 30 yaş altındakilerde geçerli değildir.
Bu örnekte de Sokolow-Lyon kriteleri bulunmasına rağmen EKOkardiyografik olarak sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmedi.
EKG 23. Yukarıdaki EKG, uzun süredir tedavisiz hipertansiyonu bulunan 51 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Bu EKG, acil servise getirildiğinde intrakraniyal kanama tanısı konduğu sırada kaydedilmiştir.
EKOkardiyografide ileri sol ventrikül hipertrofisi (İVS 1.9cm, arka duvar:1.4 cm) tespit edildi.
Gubner kriterine göre voltaj artışı, sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu.
Ayrıca QRS genişliği de artmış (124 milisaniye).
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 24. Yukarıdaki EKG, uzun süredir hipertansiyonu bulunan 76 yaşındaki bir kadına aittir.
EKO'da normal sol ventrikül sistolik fonksiyonu ve hafif mitral kapak yetmezliği saptandı.
Yukarıdaki EKG, sol ventrikül hipertrofisinin birçok EKG kriterini gösteriyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 25. Yukarıdaki özet EKG, kronik sistemik hipertansiyonu bulunan bir kadına aittir.
Gubner kriterine göre sol ventrikül hipertrofisi örneği bulunuyor:
Derivasyon I'deki R amplitüdü + derivasyon III'deki S amplitüdü toplamı > 25 mm (2.5 mV).
Derivasyon I'deki R amplitüdü > 15 mm (1.5 mV).
Bu hastada EKOkardiyografi ile de sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
EKG 26. Yukarıdaki EKG, bir yıldır hipertansiyonu bulunan ancak tedavi almayan 40 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Sol ventrikül hipertrofisinin (SVH) sık görülen EKG paternlerine benzemese de bu EKG'de SVH için Romhilt kriteri pozitif.
II derivasyonu Romhilt kriteri ile uyumlu: Herhangi bir ekstremite derivasyonundaki R + S > 19mm (1.9 mV) (Romhilt 1968).
Bu hastanın EKG'sinde SVH voltaj kriteri var ancak EKOkardiyografide SVH yok, sol ventrikül duvar kalınlıkları normal.
Hipertansif hastalarda SVH için EKG kriterleri daha EKOkardiyografide SVH görünmeden önce ortaya çıkabilir.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 27. Yukarıdaki EKG, eforla gelen göğüs ağrısı, hipertansiyon, diabetes mellitus, kronik böbrek yetmezliği ve
morbid obezitesi olan 60 yaşındaki bir kadına aittir. Hastaya koroner anjiyografi olması önerildi.
Bu EKG'de sol ön fasiküler blok (LAFB) mevcut. LAFB varsa Cornell voltaj kriterlerinin güvenilirliği azalır.
Yukarıdaki EKG'de Cornell voltaj kriteri ancak sağlanmış: aVL'deki R + C3'deki S >2.0 mV (kadınlarda).
Gubner kriteri de ancak sağlanabilmiş: I'deki R + III'deki S > 25 mm (2.5 mV).
EKOkardiyografi ile bu hastada belirgin septal sol ventrikül hipertrofisi (1.4 cm) tespit edildi.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 28. Yukarıdaki EKG, kronik hipertansiyon hastası 56 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmiştir.
Gubner kriterine göre sol ventrikül hipertrofisi örneği var.
Yaygın ST çökmeleri ve T negatiflikleri de var ancak koroner anjiyografide ciddi darlık (>%70) tespit edilmedi.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 29. Yukarıdaki EKG, kalıcı kalp pili bulunan 45 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sağ ventrikül ve sağ atriyum dilate idi.
I ve V4 derivasyonlarında görülen büyük defleksiyonlar pil uyarılarına (spike) aittir.
Pil çıktılarının (spike) bu kadar büyük olması QRS voltajında yükseklik olarak algılanmamalı.
Sol ventrikül hipertrofisi düşünülmemeli.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 30. Yukarıdaki EKG, ciddi kalp kapak hastalığı olan 41 yaşındaki hipertansif bir erkeğe aittir.
Hastada ileri derecede aort yetmezliği, orta derecede mitral darlığı ve orta derecede aort darlığı mevcut.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofik idi. Sol ventrikül dahil tüm kalp boşlukları dilate idi.
II veya III derivasyonlarındaki R + S toplamı > 19 mm (1.9 mV) (Romhilt kriteri).
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 31. Yukarıdaki EKG, sistemik hipertansiyonu olan 67 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmiştir.
Derivasyon III'deki R + S toplamı > 19 mm (1.9 mV) (Romhilt kriteri).
EKG'deki yaygın T negatifliklerine rağmen koroner anjiyografide darlık tespit edilmemiş.
Ayrıca hasta, miyokard iskemisini düşündürecek tipik göğüs ağrısı tanımlamıyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 32. Yukarıdaki EKG, sistemik hipertansiyonu olan 29 yaşındaki bir erkeğe aittir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilMEmiştir.
Derivasyon II'deki R + S toplamı > 24 mm'dir (> 19 mm, ya da > 1.9 mV) (Romhilt kriteri).
Hipertansif hastalarda EKOKardiyografi ile sol ventrikül hipertrofisi gelişmeden önce EKG'de hipertrofi kriterleri ortaya çıkabilir.
Bu hastada Sokolow-Lyon kriteri de pozitif, ancak 30 yaş altında Sokolow-Lyon kriterinin güvenilirliğinin az olduğu kabul edilir.
Bu hasta muayene için odama ilk geldiğinde EKG'sini görür görmez "sizde tansiyon yüksekliği var" dedim, hasta "hayır" dedi.
Kan basıncını yüksek ölçtüm, hasta inanmak istemedi, "hastane heyecanındandır" dedi.
Hastayı ikna edebilmek için ABPM (tansiyon Holteri) bağladık.
Tansiyon Holteri ile 24 saat içinde yapılan ölçümlerin çoğunda kan basıncı yüksek çıktı.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 33. Yukarıdaki EKG, sistemik hipertansiyonu, hafif-orta derece aort darlığı ve kronik böbrek yetmezliği olan
54 yaşındaki bir kadına aittir.
I, aVL, V5 ve V6'da ST çökmesi ve T negatifliği olsa da koroner anjiyografide normal koroner arterler izlenmiştir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmiştir.
Dal bloğuna rağmen bu EKG'de sol ventrikül hipertrofisi izleniyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG'de görülebilen anormallikler
QRS voltajında artış (daha çok 35 yaş üzerindeki hastalar için geçerlidir).
Sekonder ST segment ve T dalgası değişiklikleri
( strain paterni ).
Sol aks sapması görülebilir. Tanısal olmaktan ziyade destekleyici bir EKG bulgusudur.
QT intervalinde uzama görülebilir. Tanısal olmaktan ziyade destekleyici bir EKG bulgusudur.
Sol atriyal anormallik bulguları:
Özellikle hipertansif hastalarda P dalgası anormallikleri sık görülür. Birçok sebebe bağlı olarak görülebildiği için bu EKG bulgusu da tanısal olmaktan ziyade destekleyici bir bulgudur.
QRS süresinde (genişliğinde) uzama.
Sol ventrikül hipertrofisi için ileri sürülmüş olan voltaj kriterleri
Cornell
voltaj kriterleri.
Sokolow-Lyon
kriterleri.
Cornell voltaj kriterleri:
Erkeklerde: aVL'deki R amplitüdü + C3'teki S amplitüdü > 2.8 mV (standart EKG'de > 28 mm).
Kadınlarda: aVL'deki R amplitüdü + C3'teki S amplitüdü > 2.0 mV (standart EKG'de > 20 mm).
Sol ön fasiküler blok varsa Cornell voltaj kriterlerinin güvenilirliği azalır.
Sokolow-Lyon kriterleri (30 yaşın üzerindekilerde geçerlidir):
V1'deki S amplitüdü + C5 veya C6'daki R amplitüdü >3.5mV (standart EKG'de >35 mm).
aVL'deki R amplitüdü >1.1 mV (standart EKG'de >11 mm).
30 yaşın altındakilerde Sokolow-Lyon kriterleri sıklıkla yanılır.
Sol ventrikül hipertrofisi için diğer araştırmacılar tarafından ileri sürülmüş olan voltaj kriterleri:
RI + SIII > 25 mm (2.5 mV) (Gubner, 1943).
RI > 15 mm (1.5 mV) (Gubner, 1943).
Erkeklerde C3'deki S + aVL'deki R amplitüdleri > 28mm (2.8mV) (Casale, 1985).
Kadınlarda C3'deki S + aVL'deki R amplitüdleri > 20mm (2.0mV) (Casale, 1985).
Herhangi bir ekstremite derivasyonundaki R + S > 19mm (1.9 mV) (Romhilt, 1968).
Sol ventrikül hipertrofisinde görülebilen sekonder ST segment ve T dalgası değişiklikleri:
J noktasında çökme.
Yukarı konvex, aşağı doğru eğimli ST segment çökmesi.
Asimetrik T negatifliği.
Dal blokları varlığında sol ventrikül hipertrofisi tanısı:
Az sayıda hasta ile yapılan ilk çalışmalarda sol dal bloğu var iken sol ventrikül hipertrofisi tanısının konamayacağı ileri sürülmüşse de daha sonra, daha fazla sayıda hasta ile yapılan başka çalışmalarda sol dal bloğu var iken dahi sol ventrikül hipertrofisi tanısının konabileceği ileri sürülmüştür.
Sağ dal bloğu varlığında, sağ prekordiallerdeki (C1, C2, C3) S dalgasının amplitüdü azalacağı için sol ventrikül hipertrofisi tanısı koymak zorlaşır.
Sol ön fasiküler blok varsa Cornell voltaj kriterlerinin güvenilirliği azalır.
Herkes tarafından kabul edilmese de sol dal bloğu varlığında sol ventrikül hipertrofisi tanısı için önerilmiş kriterler
Sol atriyal anormallik.
QRS genişliğinin 160 milisaniyeden uzun olması.
C2'deki S dalgası ile C6'daki R dalgası amplitüdlerinin toplamının > 45mm (4.5mV) olması.
C2'deki S dalgası amplitüdünün en az 30 mm (3mV) olması.
C3'deki S dalgası amplitüdünün en az 25 mm (2.5mV) olması.
SII > RII.
Sağ dal bloğu varlığında sol ventrikül hipertrofisi tanısı için ileri sürülmüş olan kriterler
C1'deki S dalgasının amplitüdünün > 2 mm (0.2 mV) olması.
C5 veya C6'daki R dalgası amplitüdünün > 15 mm (1.5mV) olması.
QRS aksı -30 derecenin solunda olacak.
RI > 11mm (1.1mV).
III'deki S dalgası ile herhangi bir göğüs derivasyonundaki R/S amplitüdünün > 30 mm (3 mV) olması.
Hipertrofik kardiyomiyopati ve EKG konusuna geçmek için buraya tıklayınız.
Referans
Circulation 2009,119:e251-e261.
Chest 1971;59:174-177.
Am Heart J 1984;108:502-506.
J Electrocardiol 1984;17:157-160.
Am J Cardiol 1985;55:103-106.
EKG 1. Aort koarktasyonu ve hipertansiyonu olan bir hastanın EKG'si. C1'de P dalgasının terminal yarısının belirgin negatif ve
II'de P dalgasının ikinci yarısının belirgin (çift tepe) olması sol atriyal anormalliği göstermekte. Kronik hipertansiyona bağlı
olarak gelişen sol ventrikül hipertrofisi C4'te yüksek R dalgası ve C3'te derin S dalgası yapmış. C5 ve C6'da görülen ST segment
depresyonu ve asimetrik T negatifliği sol ventrikül yüklenme paternini (strain pattern) gösteriyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 2. Yukarıdaki EKG hipertansiyon, sol ventrikül hipertrofisi ve sol ventrikül dilatasyonu olan bir erkek hastaya ait. Sokolow
-Lyon voltaj kriterine göre C1'deki S dalgası ile C5'deki R dalgasının amplitüdlerinin toplamı >3.5 mV (35 mm) olduğunda sol
ventrikül hipertrofisi düşünülür. Bu hastadaki voltaj kriterlerine ST segment depresyonu ve asimetrik T negatifliği de eşlik edi-
yor. Ritm, atriyal fibrilasyon.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 3. Yukarıda EKG'si görülen hastanın sistemik hipertansiyonu ve koroner arter hastalığı var.
EKG'de sol ventrikül hipertrofisi ve sol atriyal anormallik izleniyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 4. Yukarıda EKG'si görülen hastanın sağ sürrenal bezinde adenom ve uzun süredir olan sistemik arteriyel hipertansiyonu
var. Kan basıncı regülasyonu ancak dört antihipertansif ilaç ile sağlanabilmiş. Yine de göğüs derivasyonlarında voltaj artışı yok.
Öte yandan Gubner tarafından 1943 yılında tanımlanmış olan ekstremite elektrodları voltaj kriterine göre I'deki R dalgası ile
III'deki S dalgasının amplitüdlerinin toplamının >2.5 mV (25 mm) olması sol ventrikül hipertrofisini düşündürüyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 5. Yukarıdaki EKG, kronik sistemik arteriyel hipertansiyonu olan 40 yaşındaki bir hastaya ait. Sokolow-Lyon voltaj kriterle-
rine göre C1 veya C2'deki S dalgası ile V5 veya V6'daki R dalgası amplitüdlerinin toplamı >3.5 mV (35 mm) olması sol ventrikül
hipertrofisini düşündürüyor. Bu hastada sol ventriküler yüklenme örneği yok.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 6. Yukarıdaki EKG, kronik hipertansiyonu ve ekokardiyografide yaygın sol ventrikül hipertrofisi olan orta yaşlı bir hastaya
ait. Koroner arterleri normal olan bu hastanın EKG'sinde görülen asimetrik T negatiflikleri nin iskemi ile ilgisi yok.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 7. Ekokardiyografide septal sol ventrikül hipertrofisi tespit edilen hastanın EKG'sinde sağ dal bloğu mevcut. Sol ventrikül
hipertrofisini destekleyen EKG bulguları, C1'deki S amplitüdünün 2 mm'den (0.2mV) büyük olması ve C5'deki R amplitüdünün
> 15mm (1.5mV) olmasıdır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 8. Mitral darlığı ve sistemik arteriyel hipertansiyonu olan bu hastanın ekokardiyografisinde yaygın sol ventrikül hipertrofisi
saptandı. EKG'si sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 9. Koroner arter hastalığı nedeniyle koroner bypass ameliyatı geçirmiş olan hipertansif bir hastanın EKG's yukarıda görü-
lüyor.Sağ dal bloğu varlığında sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu EKG bulguları izleniyor. Ekokardiyografide de konsantrik
(yaygın) sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 10. Koroner arterleri normal olan hipertansif kadın hastanın EKG'sinde anterolateralde T negatifliği ve V4-V6'da upsloping
(yükselen) ST segment çökmesi izleniyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 11. Yukarıdaki EKG, koroner arterleri normal olan 51 yaşındaki hipertansif bir kadına aittir. Gubner ekstremite elektrodları
voltaj kriterine göre I'deki R dalgası ile III'deki S dalgasının amplitüdlerinin toplamının >2.5 mV (25 mm) olması sol ventrikül
hipertrofisini düşündürüyor. Bu hastada sol ventrikül hipertrofisi EKO (ekokardiyografi) ile doğrulandı.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 11. Yukarıdaki EKG, koroner arterleri normal olan 51 yaşındaki hipertansif bir kadına aittir. Gubner ekstremite elektrodları
voltaj kriterine göre I'deki R dalgası ile III'deki S dalgasının amplitüdlerinin toplamının >2.5 mV (25 mm) olması sol ventrikül
hipertrofisini düşündürüyor. Bu hastada sol ventrikül hipertrofisi EKO (ekokardiyografi) ile doğrulandı.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 12. Yukarıdaki EKG, koroner arterleri normal olan 56 yaşındaki hipertansif bir erkeğe aittir.
1 mm'den az ST çökmesi , negatif T dalgaları ve U dalgaları görülüyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 13. Yukarıdaki EKG, ekokardiyografi ile doğrulanmış yaygın sol ventrikül hipertrofisi bulunan 46 yaşındaki hipertansif bir
erkeğe aittir. Sağ dal bloğu ve sol ön fasiküler blok izleniyor. Ayrıca, Gubner kriterine göre bu EKG'de sol ventrikül hipertofisi
örneği de var.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 14. Yukarıdaki EKG, kontrolsüz hipertansiyon nedeniyle ekokardiyografide septal hipertrofisi bulunan kronik hipertansif
bir hastaya aittir. Gubner kriterine göre I'deki R amplitüdünün > 15 mm (> 1.5 mV) olması sol ventrikül hipertrofisini
düşündürüyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 15. Yukarıdaki EKG, daha önce koroner anjiyografi yapılmamış olan 77 yaşındaki bir kadına aittir.
Geçirilmiş infarktüs bulgusu yok. Ekokardiyografide sol ventrikül hipertrofisi mevcut ancak EKG'de belli olmuyor.
RBBB varlığında EKG ile sol ventrikül hipertrofisi tanısı koymak zorlaşır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 16. Koroner arterleri normal, aort ve mitral kapakları protez olan 42 yaşındaki bir dilate kardiyomiyopati hastasının EKG'si.
Voltaj artışı ile beraber lateraldeki ST çökmesi ve asimetrik T negatifliği sol ventriküler yüklenmeyi (strain pattern) gösteriyor.
Ritm atriyal fibrilasyon.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 17. Yukarıdaki EKG hipertansif bir kadına ait. Akut pulmoner emboli nedeniyle 4 gün önce senkop geçirmiş.
EKG'de akselere junctional ritm izleniyor. Kalp hızı (ventrikül hızı) 83/dakika civarında. Ayrıca ektopik atriyal taşikardi de var.
Atriyum hızı 165/dakika civarında.P dalgaları ile QRS kompleksleri arasında birebir ilişki yok, P'ler QRS'lerin içine girip çıkıyor:
AV tam blok. Kronik hipertansif olan bu hastanın EKG'sinde sol ventrikül hipertrofisini düşündüren voltaj yüksekliği de var.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 18. Yukarıdaki EKG, 17 yıldır hipertansiyonu olan 49 yaşındaki diyabetik bir erkeğe aittir.
EKOkardiyografide yaygın sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
Bu EKG, hem Gubner hem de Cornell voltaj kriterlerine göre sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 19. Yukarıdaki EKG, AtriyoVentriküler Kanal Defekti (AVCD/AVSD) için opere edilmiş olan 4 yaşındaki bir çocuğa aittir.
Hastaya ayrıca protez mitral kapak implantasyonu da yapılmıştır.
EKOkardiyografide sol ventrikül dilate olarak izlenmiş.
EKG'de sağ dal bloğu ile beraber sol ventrikül hipertrofisi bulguları mevcut.
Bu EKG, pediatrik kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 20. Yukarıdaki EKG, görünürde sağlıklı olan 8 yaşındaki zayıf bir çocuğa aittir.
Vücut kütle indeksi düşük olan çocukların EKG'sinde yüksek voltaj görülmesi normal varyant olabilir.
Bu EKG, pediatrik kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 21. Yukarıdaki EKG, görünürde sağlıklı olan 11 yaşındaki zayıf bir erkeğe aittir. EKOkardiyografisi normaldir.
Vücut kütle indeksi düşük olan bireylerin EKG'sinde yüksek voltaj görülmesi normal varyant olabilir.
Bu EKG, pediatrik kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 22. Yukarıdaki özet EKG, EKOkardiyografisi normal olan 14 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Sokolow-Lyon kriterleri, gençlerin çoğunda pozitif olduğu için, 30 yaş altındakilerde geçerli değildir.
Bu örnekte de Sokolow-Lyon kriteleri bulunmasına rağmen EKOkardiyografik olarak sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmedi.
EKG 23. Yukarıdaki EKG, uzun süredir tedavisiz hipertansiyonu bulunan 51 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Bu EKG, acil servise getirildiğinde intrakraniyal kanama tanısı konduğu sırada kaydedilmiştir.
EKOkardiyografide ileri sol ventrikül hipertrofisi (İVS 1.9cm, arka duvar:1.4 cm) tespit edildi.
Gubner kriterine göre voltaj artışı, sol ventrikül hipertrofisi ile uyumlu.
Ayrıca QRS genişliği de artmış (124 milisaniye).
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 24. Yukarıdaki EKG, uzun süredir hipertansiyonu bulunan 76 yaşındaki bir kadına aittir.
EKO'da normal sol ventrikül sistolik fonksiyonu ve hafif mitral kapak yetmezliği saptandı.
Yukarıdaki EKG, sol ventrikül hipertrofisinin birçok EKG kriterini gösteriyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 25. Yukarıdaki özet EKG, kronik sistemik hipertansiyonu bulunan bir kadına aittir.
Gubner kriterine göre sol ventrikül hipertrofisi örneği bulunuyor:
Derivasyon I'deki R amplitüdü + derivasyon III'deki S amplitüdü toplamı > 25 mm (2.5 mV).
Derivasyon I'deki R amplitüdü > 15 mm (1.5 mV).
Bu hastada EKOkardiyografi ile de sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi.
EKG 26. Yukarıdaki EKG, bir yıldır hipertansiyonu bulunan ancak tedavi almayan 40 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Sol ventrikül hipertrofisinin (SVH) sık görülen EKG paternlerine benzemese de bu EKG'de SVH için Romhilt kriteri pozitif.
II derivasyonu Romhilt kriteri ile uyumlu: Herhangi bir ekstremite derivasyonundaki R + S > 19mm (1.9 mV) (Romhilt 1968).
Bu hastanın EKG'sinde SVH voltaj kriteri var ancak EKOkardiyografide SVH yok, sol ventrikül duvar kalınlıkları normal.
Hipertansif hastalarda SVH için EKG kriterleri daha EKOkardiyografide SVH görünmeden önce ortaya çıkabilir.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 27. Yukarıdaki EKG, eforla gelen göğüs ağrısı, hipertansiyon, diabetes mellitus, kronik böbrek yetmezliği ve
morbid obezitesi olan 60 yaşındaki bir kadına aittir. Hastaya koroner anjiyografi olması önerildi.
Bu EKG'de sol ön fasiküler blok (LAFB) mevcut. LAFB varsa Cornell voltaj kriterlerinin güvenilirliği azalır.
Yukarıdaki EKG'de Cornell voltaj kriteri ancak sağlanmış: aVL'deki R + C3'deki S >2.0 mV (kadınlarda).
Gubner kriteri de ancak sağlanabilmiş: I'deki R + III'deki S > 25 mm (2.5 mV).
EKOkardiyografi ile bu hastada belirgin septal sol ventrikül hipertrofisi (1.4 cm) tespit edildi.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 28. Yukarıdaki EKG, kronik hipertansiyon hastası 56 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmiştir.
Gubner kriterine göre sol ventrikül hipertrofisi örneği var.
Yaygın ST çökmeleri ve T negatiflikleri de var ancak koroner anjiyografide ciddi darlık (>%70) tespit edilmedi.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 29. Yukarıdaki EKG, kalıcı kalp pili bulunan 45 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sağ ventrikül ve sağ atriyum dilate idi.
I ve V4 derivasyonlarında görülen büyük defleksiyonlar pil uyarılarına (spike) aittir.
Pil çıktılarının (spike) bu kadar büyük olması QRS voltajında yükseklik olarak algılanmamalı.
Sol ventrikül hipertrofisi düşünülmemeli.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 30. Yukarıdaki EKG, ciddi kalp kapak hastalığı olan 41 yaşındaki hipertansif bir erkeğe aittir.
Hastada ileri derecede aort yetmezliği, orta derecede mitral darlığı ve orta derecede aort darlığı mevcut.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofik idi. Sol ventrikül dahil tüm kalp boşlukları dilate idi.
II veya III derivasyonlarındaki R + S toplamı > 19 mm (1.9 mV) (Romhilt kriteri).
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 31. Yukarıdaki EKG, sistemik hipertansiyonu olan 67 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmiştir.
Derivasyon III'deki R + S toplamı > 19 mm (1.9 mV) (Romhilt kriteri).
EKG'deki yaygın T negatifliklerine rağmen koroner anjiyografide darlık tespit edilmemiş.
Ayrıca hasta, miyokard iskemisini düşündürecek tipik göğüs ağrısı tanımlamıyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 32. Yukarıdaki EKG, sistemik hipertansiyonu olan 29 yaşındaki bir erkeğe aittir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilMEmiştir.
Derivasyon II'deki R + S toplamı > 24 mm'dir (> 19 mm, ya da > 1.9 mV) (Romhilt kriteri).
Hipertansif hastalarda EKOKardiyografi ile sol ventrikül hipertrofisi gelişmeden önce EKG'de hipertrofi kriterleri ortaya çıkabilir.
Bu hastada Sokolow-Lyon kriteri de pozitif, ancak 30 yaş altında Sokolow-Lyon kriterinin güvenilirliğinin az olduğu kabul edilir.
Bu hasta muayene için odama ilk geldiğinde EKG'sini görür görmez "sizde tansiyon yüksekliği var" dedim, hasta "hayır" dedi.
Kan basıncını yüksek ölçtüm, hasta inanmak istemedi, "hastane heyecanındandır" dedi.
Hastayı ikna edebilmek için ABPM (tansiyon Holteri) bağladık.
Tansiyon Holteri ile 24 saat içinde yapılan ölçümlerin çoğunda kan basıncı yüksek çıktı.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız
EKG 33. Yukarıdaki EKG, sistemik hipertansiyonu, hafif-orta derece aort darlığı ve kronik böbrek yetmezliği olan
54 yaşındaki bir kadına aittir.
I, aVL, V5 ve V6'da ST çökmesi ve T negatifliği olsa da koroner anjiyografide normal koroner arterler izlenmiştir.
EKOkardiyografide sol ventrikül hipertrofisi tespit edilmiştir.
Dal bloğuna rağmen bu EKG'de sol ventrikül hipertrofisi izleniyor.
Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız