KOAH

  İlerleyici ve büyük oranda geri dönüşümsüz olan havayolu obstrüksiyonu bulunur. Genellikle orta- veya ileri yaşlarda başlar ve sigara içenlerde görülür. Klinik tabloyu açıklayacak bronşiektazi veya astım hastalığı bulunmamalıdır.

  Geçmişte KOAH
kronik bronşit ve amfizem olarak ikiye ayrılıyordu. Ancak hastaların çoğunda hem amfizem (hava boşluğunda yıkım) hem de kronik bronşit bulguları bulunduğu için bugün bu ayrım yerine KOAH teriminin kullanılması tercih ediliyor.



KOAH'da niye EKG anormallikleri gelişir?

  Aşırı havalanma sonucunda akciğerlerin iletkenliğinin azalması

  Anteroposteriyor göğüs çapının artışı (göğüs elektrodlarının kalbe olan uzaklığının artması).

  Diyaframın aşağı doğru yer değiştirmesi.

  Aşağı doğru yer değiştirmiş olan diyafram nedeniyle göğüs elektrodlarının göreceli olarak daha yukarıda kalıyor olması.

  Pulmoner hipertansiyona bağlı olarak sağ ventrikül hipertrofisi / dilatasyonu.

  Diyaframın ve kalbin aşağı doğru yer değiştirmesi sonucu ortaya çıkan vertikal kalp.




KOAH'da görülebilen EKG anormallikleri

  P dalga aksının > +60 derece olması (P wave verticalization).

      - P dalga aksı +90 derece olunca
I derivasyonunda düz P dalgası görülür (Lead I işareti).

      - P dalgasının dikeyselleşmesi (vertikalizasyonu) obstrüktif akciğerin fonksiyonu ile

        negatif korelasyon gösterir.

      - İnferiyor vena cava civarındaki bir perikardiyal ligament sağ atriyumu diyaframa bağlar.

        Diyafram aşağı doğru yer değiştirip ve progresif olarak düzleştikçe sağ atriyumun da

        aşağı doğru yer değiştireceği ve P dalgasının dikeyselleşeceği ileri sürülmüştür.

     
KOAH taramasında en faydalı EKG bulgusu P dalgası dikeyselleşmesidir.

  Düşük voltaj
, sebepleri:

      - aşırı havalanma sonucunda akciğerlerin iletkenliğinin azalması.

      - aşırı havalanma sonucunda göğüs elektrodlarının kalbe olan uzaklığının artması.

 
QRS aksı dikeyselleşir ve sağa doğru kayar, sebep

      - aşağı doğru yer değiştirmiş olan diyafram nedeniyle kalbin dikeyselleşmesi.

 
QRS kompleksinin daralması (kesin oluş mekanizması bilinmiyor)

      - sol ventrikül kullanmama atrofisi (?).

      - amfizemdeki düşük voltaj nedeniyle QRS'in başlangıç ve bitişindeki kısmi kayıplara bağlı olarak

        bazal çizgiden ayırdedilememesi (?).

  Anteriyorda R progresyon kaybı
, sebepleri

      - aşağı doğru yer değiştirmiş olan diyafram nedeniyle kalbin dikeyselleşmesi.

      - aşağı doğru yer değiştirmiş olan diyafram nedeniyle göğüs elektrodlarının göreceli olarak

        daha yukarıda kalması.

 
Atriyal aritmiler (APS, multifokal atriyal taşikardi, vs),

      - özellikle KOAH'ın dekompansasyon dönemlerinde daha sık görülebilir.

 
Sağ prekordiyallerde QS dalgası (V1-V3 arasında).

  Ta dalgasında belirginleşme
, özellikle P dalgası yüksek ise görülür. En iyi derivasyon II'de izlenir.



P dalgası aksının mortalite üzerine etkisi

  P dalgasının aksı ile mortalite arasında anlamlı bir ilişki bildirilmiştir.

  NHANES III çalışmasından 7,501 kişinin uzun süreli takibinde (median 13.8 yıl) görülmüştür ki
P dalga aksı anormal olduğunda tüm sebeplere bağlı mortalite %55, kardiyovasküler mortalite %41 oranında artmaktadır. (Bu çalışmada P dalgası aksının normal aralığı 0 ile +75 derece arası kabul edilmiştir).

  Bu sonuç, hastada KOAH olup olmamasından bağımsız olarak bulunmuştur.




Referanslar

  Am J Cardiol 2014;113:372-376.

  Comprehensive Electrocardiology. Peter W. Macfarlane. 2nd ed. Springer-Verlag London 2011.

  Circulation 1959;20:831-841.

  Can J Cardiol 2010;26:e136..

  Indian Heart J 2012;64:40-42.

  J Electrocardiol 2012;45:136-140.

  Am J Cardiol 2012;109:1046-1049.

  Am J Cardiol 2011;107:1090-1092.

  J Electrocardiol 1974;7:35-36.

  Chest 1995;107:697-700.

  Pacing Clin Electrophysiol 2007;30:448-452.

  Spodick DH. Pericardial macro- and microanatomy. In: Spodick DH, ed. The Pericardium: A Comprehensive Textbook. New York:Marcel Dekker;1997:7-14.

  Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Dennis E. Niewoehner. In: Goldman's Cecil Medicine. 24th ed. 2012 Elsevier. p537.





EKG 1. Yukarıdaki EKG, KOAH tanısı yeni konmuş olan 58 yaşındaki bir erkeğe aittir.
EKOkardiyografide sağ atriyum veya sağ ventrikül dilatasyonu izlenmedi.
P dalga aksı +80 derece olup aVL'de P negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
Derivasyon I'de de P dalgası düz görünüyor (Lead I işareti).
Ayrıca voltaj düşüklüğü ve sağ dal bloğu paterni de var.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 2. Yukarıdaki özet EKG, KOAH hastası olan 66 yaşındaki bir kadına aittir.
EKOkardiyografide sağ atriyum veya sağ ventrikül dilatasyonu izlenmedi. SOl ventrikül sistolik fonksiyonu da normal idi.
P dalga aksı +68 derece olup aVL'de P negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
Derivasyon II'deki Ta dalgası belirginleşmiş.






EKG 3. Yukarıdaki EKG, KOAH, kronik sistemik arteriyel hipertansiyon ve abdominal aort anevrizması olan 79 yaşındaki bir
erkeğe aittir. P dalga aksı +90 derece olup aVL'de P negatif olarak görülürken, derivasyon I'de de P dalgası düz görünüyor
(P dalgasında dikeyselleşme ve Lead I işareti). Ayrıca 2 APS de mevcut.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız






EKG 4. Yukarıdaki EKG, KOAH hastası olan 82 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Ritm multifokal atriyal taşikardi olup ilk bakışta atriyal fibrilasyon izlenimi verebiliyor.
Ancak dikkatli bakıldığında her RR intervalinde tek bir P dalgasının görülmesi atriyal fibrilasyon tanısından uzaklaştırıyor.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 5. Yukarıdaki EKG yaşlı bir KOAH hastasına aittir.
aVL'de P dalgası negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
Ritm multifokal atriyal taşikardi (özellikle göğüs derivasyonlarında en az 3 farklı konfigürasyonda P dalgası var).


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 6. Yukarıdaki EKG, hem KOAH hem de koroner arter hastası olan 65 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Bu hastaya 8 ay önce koroner bypass ameliyatı yapılmıştır. Hastada ayrıca kronik sistemik hipertansiyon da bulunmaktadır.
P dalga aksı +80 ile +90 derece arasında olup aVL'de P dalgası negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
Ayrıca sağ dal bloğu ve sol posteriyor fasiküler blok da izleniyor. QRS aksı +160 derece civarında.
Sondan 4. atım APS'dir.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 7. Yukarıdaki EKG, KOAH hastası olan 74 yaşındaki bir erkeğe aittir.
EKOkardiyografide hem sağ atriyum hem de sağ ventrikül dilatasyonu izlendi
aVL'de P dalgası negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
Ayrıca sağ dal bloğu paterni de var.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 8. Yukarıdaki EKG KOAH hastasına ait olup ritm multifokal atriyal taşikardidir.
aVL'de P dalgası negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 9. Yukarıdaki EKG, 51 yaşındaki bir KOAH hastasına aittir.
EKOkardiyografide sağ ventrikül veya sağ atriyal dilatasyon izlenmedi.
Derivasyon I'de P dalgası neredeyse düzleşmiş.
aVL'de P dalgası negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
KOAH hastalarında
atriyal prematüre atımların görülmesi nadir değildir.
Ayrıca voltaj düşüklüğü de izleniyor.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 10. Yukarıdaki EKG, 48 yaşındaki bir KOAH hastasına aittir.
Koroner anjiyografide koroner arter ektazisi ve koroner arterde belirgin yavaş akım izlendi.
V1 ile V2'de QS kompleksleri var ancak bunlar koroner arter hastalığına bağlı değil.
Prekordiyal QRS kompleksleri ise dar (en genişi 90 msn).
P dalga aksı +82 derece civarında. Derivasyon I'de P dalgası neredeyse düzleşmiş.
aVL'de P dalgası negatif olarak görülüyor (P dalgasında dikeyselleşme).
Sağ atriyal anormallik bulgusu da mevcut.
Ekstremite derivasyonlarında düşük voltaj izleniyor.
Yukarıda görülen, tipik bir KOAH hastası EKG'sidir.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 11. Yukarıdaki EKG, KOAH olan yaşlı bir erkeğe aittir.
P dalga vertikalizasyonu ve ekstremite derivasyonlarında düşük voltaj izleniyor.


Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 12. Yukarıdaki EKG, 85 yaşındaki bir kadına ait olup hastada KOAH, sol ventrikül sistolik disfonksiyonu
ve hafif perikardiyal efüzyon mevcuttur. Hastaya daha önce hiç koroner anjiyografi yapılmamıştır.
Ritm atriyal fibrilasyondur.
EKOkardiyografide tüm kalp boşluklarında dilatasyon ve sol ventrikülde segmenter duvar hareket bozukluğu izlenmiştir.
V2 dışındaki tüm derivasyonlarda düşük voltaj izleniyor.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 13. Yukarıdaki EKG, 45 yaşındaki bir erkeğe ait olup hastada KOAH vardır.
EKOkardiyografide ana pulmoner arter, sağ ventrikül ve sağ atriyum dilate; sol ventrikül sistolik fonksiyonu ise normal idi.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 14. Yukarıdaki EKG, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (
KOAH) nedeniyle yoğun bakımda yatmakta olan 63 yaşındaki
hipoksik obez bir erkeğe aittir. Ritm yüksek ventrikül cevaplı, kaba dalgalı atriyal fibrilasyondur.
P dalgaları yok, bazal çizgi düzensiz, QRS araları eşit değil.
Obezite ve KOAH nedeniyle voltaj düşük.
EKOkardiyografide sol atriyum, sağ atriyum ve sağ ventrikül dilate olarak izlendi.
Sol ventrikül sistolik fonksiyonu normal idi.
Göğüs derivasyonlarındaki EKG trasesinin çizgi kalınlığı 50/60 Hz AC interferans artefaktı nedeniyle artmış.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız





EKG 15. Yukarıdaki EKG, KOAH hastası olan 65 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Solunumsal olmayan sinüs aritmisi, P dalga dikeyselleşmesi, düşük voltaj ve sağ aks sapması görülüyor.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız