Adenozin'in etkileri

  Sinüs düğümü hızını azaltır.

  Atriyoventriküler iletimi zorlaştırır: (AV) blok.

  Güçlü bir vazodilatördür: hipotansiyon, flushing, başağrısı yapabilir.

  Bronkospazm yapabilir.

  Yarı ömrü 10 saniyeden kısadır. Ultra kısa etkili olduğu için yan etkileri kısa sürede geçer.



Adenozinin aritmide kullanım alanları

AV düğümün reentriye katıldığı supraventriküler taşikardilerde hem tanısal hem de tedavi amacıyla

kullanılır.

  Tedavi amacıyla

      - AV düğümün reentriye katıldığı supraventriküler taşikardileri sinüs ritmine çevirir.

      - Atriyal flutter veya atriyal fibrilasyonun sinüs ritmine döndürülmesinde KULLANILMAZ.

  Tanısal amaçla

      1. Geniş QRS'li SVT ile VT'nin ayırdedilmesinde

      2. Maskelenmiş atriyal flutter'ın açığa çıkarılmasında                        kullanılır.


  Verapamil'e göre daha güvenli olmasının nedeni ultra kısa yarı ömrüdür (< 10 saniye).

  Güçlü vazodilatasyon koroner arter hastasında koroner çalma etkisi yaratır.

      Bu etkisi nedeniyle miyokard perfüzyon sintigrafisinde farmakolojik stres yaratmak için kullanılır.



DAR QRS kompleksli taşikardilerde i.v. Adenozin'e olan cevaba göre muhtemel tanılar

  Kalp hızı değişmiyorsa:

      - Yetersiz Adenozin dozu verildi veya Adenozin kalbe ulaşmadı.

      - Fasiküler VT veya yüksek septal odaklı VT

  Kalp hızı kademeli olarak azalıyor, daha sonra tekrar hızlanıyorsa:

      - Sinüs taşikardisi

      - Fokal atriyal taşikardi

      - Paroksismal olmayan junctional taşikardi

  Taşikardi aniden sonlanıyorsa:

      - AVNRT

      - AVRT

      - Sinüs düğümü re-entrisi

      - Fokal atriyal taşikardi

  Atriyal taşikardi devam ediyor ancak yüksek dereceli AV blok ortaya çıkıyorsa:

      - Atriyal flutter

      - Atriyal taşikardi



ANTİaritmik Adenozinin PROaritmik etkileri

  SIK görülenler:

      - Pause'ler

      - Bradiaritmiler

      - Ventriküler prematüre atımlar (VPS'ler)

      - Süreksiz Ventriküler Taşikardi (VT) atağı

  Çok nadir bildirilmiş olanlar:

      - Sinüs arresti veya asistol

      - Uzamış sinüs arresti ve bradikardiye bağlı gelişen senkop veya nöbetler

      - 2:1 bloklu atriyal flutter sırasında verildiğinde kısa süreli yüksek dereceli atriyoventriküler (AV) bloku takiben 1:1 AV iletim gelişebilir.

      - Sürekli Torsades de Pointes

      - Ventriküler flutter

      - Ventriküler fibrilasyon



Referanslar

  2003 ACC/AHA/ESC Guidelines for the Management of Patients With Supraventricular Arrhythmias.

  2013 ESC Clinical Practice Guidelines: Stable Coronary Artery Disease (Management of).

  Circulation. 1993;87:126-134..

  Emerg Med J 2004;21:408-410.




EKG 1a. Yukarıdaki EKG, çarpıntı şikayeti ile başvuran 14 yaşındaki bir erkeğe aittir.

Yukarıdaki EKG, Pediatrik Kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 1b. Aynı hastaya 10 mg Adenozin intravenöz verildikten hemen sonra kaydedilen EKG yukarıda izleniyor.

Yukarıdaki EKG, Pediatrik Kardiyoloji uzmanı Dr. Mahmut Gökdemir tarafından websitemize bağışlanmıştır.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız




EKG 2. Yukarıdaki EKG, dar QRS taşikardisi olan bir hastaya Adenozin infüzyonu yapılırken kaydedildi.
Adenozin'e bağlı olarak gelişen AV blok sayesinde P dalgaları artık daha net görülebiliyor: atriyal flutter.

Yukarıdaki EKG, Pediatrik Kardiyolog Prof. Dr. Birgül Varan tarafından websitemize bağışlanmıştır.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız




EKG 3. Yukarıdaki EKG, dar QRS taşikardisi ile başvuran 42 yaşındaki bir erkek hastaya intravenöz 10 mg Adenozin verildiği
sırada kaydedildi. Adenozin'e bağlı olarak üç atımlık VT atağı, birkaç VPS ve en sonunda da 1.5 saniyelik pause izlendi,
ardından normal sinüs ritmi ortaya çıktı.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız




EKG 4a. Yukarıdaki EKG, çarpıntı şikayeti ile acil servise başvuran 60 yaşındaki bir kadına aittir.
Kalp hızı 182/dakika olan dar QRS taşikardisi izleniyor.

Yukarıdaki EKG, Dr. Ahmet Uzan tarafından websitemize bağışlanmıştır.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 4b. Yukarıdaki EKG, aynı hastaya 10 mg i.v. Adenozin verilirken kaydedilmiştir.
Supraventriküler taşikardiden sinüs ritmine geçiş görülüyor.

Yukarıdaki EKG, Dr. Ahmet Uzan tarafından websitemize bağışlanmıştır.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız




EKG 5a. Yukarıdaki EKG, çarpıntı şikayeti ile acil servise başvuran 31 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Kalp hızı 216/dakika olan geniş QRS taşikardisi izleniyor. Ritm ventriküler taşikardi mi?
Bu EKG, intravenöz Adenozin enjeksiyonundan hemen önce kaydedildi.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 5b. Yukarıdaki EKG, aynı hastaya 10 mg i.v. Adenozin verilirken kaydedilmiştir.
Adenozin'e bağlı AV blok sırasında ritmin atriyal flutter olduğu ortaya çıkıyor.
EKG'nin ortasında 4:1 geçişli olan atriyal flutter ritmi, Adenozin'in etkisi hızla azalırken önce 3:1 sonra 2:1 geçişli oluyor.
EKG'nin sağ tarafına doğru yaklaştıkça ritm 1:1 geçişli atriyal flutter'a dönüyor.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 5c. Yukarıdaki EKG, EKG 5b'yi çektikten hemen sonra kaydedilmiştir.
Adenozin'in etkisi çok kısa süreli olup geçici AV blok kaybolunca kalp hızı tekrar 216/dakika oldu.
Adenozin bu hastada tedavi edici olamadı ancak kısa sürede tanıyı koydurdu.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 5d. Yukarıdaki EKG de aynı hastaya ait olup 3 saatlik i.v. Amiodaron infüzyonundan sonra kaydedildi.
(Hastaya elektriki kardiyoversiyon önerilmiş, ancak hasta reddetmişti.
Artık ritm 2:1 geçişli atriyal flutter. II ve aVF'de testere-dişi görünümü belirgin.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 5e. Yukarıdaki ritm trasesi de aynı hastaya ait olup EKG 5d'den hemen sonra ve 50 mm/saniye hızında kaydedilmiştir.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız




EKG 6a. Yukarıdaki EKG, KOAH hastası olan 68 yaşındaki bir erkeğe aittir.
Hasta ileri derecede nefes darlığından şikayetçi ancak EKOkardiyografide sol ventrikül kasılması (EF) normal.
Dar QRS'li bu ritmde kalp hızı 123/dakika.
Sizce ritm sinüs taşikardisi mi? V1'de görülenler P dalgaları mı?
V1'de görülenler P dalgaları olsa PR intervali çok kısa olmaz mıydı?
Yukarıdaki EKG, hastaya 10 mg Adenozin intravenöz verilmeden hemen önce kaydedildi.
EKG'nin kayıt saati 10:09:39.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 6b. Yukarıdaki EKG de aynı hastaya ait olup Adenozin etkisinin başlangıcını gösteriyor.
EKG'nin kayıt saati 10:10:38 olup EKG 6a'dan bir dakika sonrasını gösteriyor.
Adenozin etkisi ile atriyoventriküler (AV) blok ortaya çıkıyor ve kalp hızı (ventrikül hızı) yavaşlıyor.
Adenozin etkisi ile kalp hızı (ventrikül hızı) yavaşlayınca flutter dalgaları net olarak görülüyor.
Ritm atriyal flutter. EKG 6a'daki ritm de atriyal flutter.
Kalp hızı (ventrikül hızı) 110-130/dakika arasında iken P dalgalarını net göremediğiniz düzenli bir dar QRS taşikardisi
görürseniz, ayırıcı tanıda atriyal flutter da aklınıza gelmelidir.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 6c. Yukarıdaki EKG de aynı hastaya ait olup EKG 6b'nin devam kaydıdır.
Adenozin etkisinin en belirgin olduğu sırada 5.4 saniyelik duraklama (pauze) ortaya çıkmış.
Ritm atriyal flutter. Flutter dalgaları net görülüyor.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız



EKG 6d. Yukarıdaki EKG de aynı hastaya ait olup EKG 6b'den yaklaşık 10 saniye sonrasını gösteriyor.
EKG'nin kayıt saati 10:10:49 (EKG 6c'nin devam kaydıdır).
Adenozin etkisinin kaybolması ile birlikte kalp hızı (ventrikül hızı) tekrar artıyor.
Adenozin etkisinin kaybolması ile birlikte flutter dalgalarını fark etmek tekrar zorlaşıyor.

Daha detaylı EKG için buraya tıklayınız